Tuesday, December 3, 2024

ఆదిత్యహృదయము 1.2.3

ఆదిత్యహృదయము


1. శ్లో॥ తతోయుద్ధపరిశ్రాంతం। సమరే చిస్త యాస్థితం।
 రావణంచాగ్రతోదృష్ట్వా యుద్ధాయసము వస్థితం॥

2. శ్లో॥ దైవతైశ్చ సమాగమ్య ద్రష్టు మభ్యాగతోరణం 
ఉపాగమ్యా బవీద్రామ మగస్త్యో భగవాన్ ఋషిః |

తతః = అనంతరమందు,
యుద్ధపరిశ్రాంతం = యుద్ధము నందలసి యున్నట్టియు,
సమరే= యుద్ధమందు,
చింతయా = చింతతో,
స్ధితం = ఉన్నవాడును,
రావణంచ = రావణునిగూడ,
అగ్రతః = ఎదురుగా
దృష్ట్వా = చూచి,
యుద్ధాయ = యుద్ధముకొరకు, సముపస్థితం = సమీపంగా వచ్చియున్నట్టి,
దైవతైశ్చ  = దేవతలతో గూడ
సమాగమ్య = కలసికొని
ద్రష్టుం = చూచుటకొరకు,
ఆభ్యాగతః = సమయానికివచ్చి నటువంటి 
రణం = యుద్దమును,
ఉపాగమ్య = దగ్గరకు వచ్చి,
అబ్రవీత్ = పలికెను.
రామం = రాము నిగూర్చి
అగస్త్యః = అగస్త్యుడను
భగవాన్ = త్రికాలజ్ఞుడై న,
ఋషిః = మహర్షి.

భావము:- ఒకటి రెండుశ్లోకాలు ఒకేఅన్వయము. రావణుని యొక్క సారధి అతనియాజ్ఞ ప్రకారము రణరంగంలో రధముంచిన తర్వాత రామ-రావణయుద్ధాన్ని చూచుటకై వచ్చిన దేవతలతోగూడ వచ్చినవాడును భూతభవిష్యద్వర్త మానములను మూడుకాలములు ఎఱిగినయగస్త్యమహర్షి అంతవరకు రావణునితో జరిగిన యుద్ధంలో అలసి యున్నవాడై మరల యుద్ధము కొరకు వచ్చిన రావణుని యెదురుగ చూచి పరత్వ ప్రకటన లేకుండ మనుష్యుడుగానే వ్యవహరింపుచు నీతనిచంపుటెట్లాఅని చింతలో మునిగియున్న రాముని దగ్గరకు వచ్చి యాతనితో నిట్లు పలికెను.


3. శ్లో।। రామ రామ మహాబాహో శృణు గుహ్యం సనాతనం 
యేన సర్వానరీన్ వత్స, సమరే విజయిష్యసి॥

వత్స= కుమారా, రామరామ అని ప్రేమతో రెండుమార్లు పిలచి
మహాబాహో = శత్రువుల చంపగల దీర్ఘమైన బాహువులు గలవాడా
శృణు = వినుము
గుహ్యం = రహస్యమైనదియు నగుస్తోత్రమును,
సనాతనం = నిత్యమైనదియు
యేన = ఏస్తోత్రముచేత,
సర్వాన్ = సమస్తమైన,
ఆరీ ఽ = శత్రువులను,
సమరే = యుద్ధమందు. 
విజయిష్యసి = జయింపగలవో
తా॥ వత్స,రామ,ఆజానుబాహో: రహస్యమైనదియు వేదమువలె నిత్యమైనదియునగు స్తోత్రమును వినుము. దీనివలన యుద్ధమున సమస్త శ్రతువులను జయింప గలవు.

No comments:

Post a Comment